اکوکاردیوگرافی

اکوی قلب (اکوکاردیوگرافی) یک روش گسترده و غیر تهاجمی است که در آن با استفاده از امواج صوتی بی ضرر برای انسان تصویر اجزاء قلب و میزان سرعت جریان خون تعیین می‌شود. با استفاده از این روش می‌توان نمای دقیقی از دیواره‌های قلبی ، دریچه‌ها و ابتدای سرخرگهای بزرگ را بدست آورد. غیر تهاجمی بودن این آزمون از امتیازهای خاص آن به شمار می‌رود. اکوکاردیوگرافی بر اساس هدایت امواج صوتی با فرکانس بالا به قلب ودریافت پژواک آن توسط گیرنده خاصی می باشد. امواج صوتی ساده برای تصویر برداری مورد استفاده قرار می‌گیرند و هیچگونه اشعه یا موج خطرناکی به فرد انتقال پیدا نمی‌کند

تست ورزش

در اوایل انسداد عروقی در بیماران آتژین پایدار، معمولا در حالت استراحت مشکلی وجود ندارد و علائم بیماری انسداد سرخرگهای کرونر قلب غالبا در هنگام فعالیت بیمار ظاهر می‌شوند و  بنابراین برای بررسی دقیقتر و واقعی‌تر وضعیت خونرسانی به عضله قلب بهتر است قلب را در شرایط فعالیت و استرس  بررسی کنیم تا اگر  یک منطقه به علت تنگی سرخرگی (آترواسکلروز)  دچار افت نسبی جریان خون (ایسکمی) است خود را بهتر نشان دهد. در اینصورت با درمان بموقع تنگی ، از پیشرفت بیماری و خطرات بعدی پیشگیری خواهد شد.

وقتی کسی دچار درد قلبی فعالیتی می‌شود ممکن است نوار قلب در حالت استراحت تغییری را نشان ندهد، در این موارد با انجام تست ورزش تا حد زیادی این ابهام رفع می‌شود. به عبارت دیگر تست ورزش آزمونی است که تغییرات نهفته نوار قلب استراحتی را از طریق تحمیل استرس به قلب با ورزش و فعالیت بدنی فرد ،  آشکار می‌سازد.

روش انجام آزمایش :

   برای انجام این تست  اول  نبض  و فشارخون اندازه‌گیری و ثبت می‌شوند. به فرد الکترودهای مربوط به نوار قلبی را متصل می‌کنند و نوار قلب اولیه گرفته می شود سپس بیمار جهت ورزش (دویدن) بر روی دستگاه تردمیل قرار میگیرد. این دستگاه بصورت یک صفحه لاستیکی متحرک و غلطانی است (شبیه چرخ نقاله) که بیمار بر روی آن ایستاده و باید  بر اساس سرعت آن بر روی آن راه برود یا بدود . هر۳ دقیقه شیب نوار و سرعت حرکت آن بر اساس برنامه از پیش تعریف شده، افزایش خواهد یافت.  ابتدا دستگاه آرام حرکت می‌کند اما بتدریج سرعت می‌گیرد و فرد باید روی تسمه نقاله متناسب با سرعت تسمه نقاله مخصوص بدود. بتدریج دستگاه شیب پیدا می‌کند و حالتی ایجاد می‌شود که فرد در حال دویدن از سربالایی پیدا می‌کند. علائم حیاتی و نوار قلب بیمار در حالتهای مختلف کنترل می‌شود تا تغییرات قطعات و امواج آن در حالت ورزش مشخص شود.

بر اساس سن و جنس  ، حد معینی از ورزش و حداکثر ضربان قلب که بیمار باید به آن دست یابد  ،  پیش از شروع ورزش مشخص شده و دویدن تا آن زمان ادامه خواهد یافت. در صورتی که طی آزمون ضربان قلب به حداقل ۸۵% از حداکثر ضربان قلب مورد انتظار سن و جنس برسد نتایج آزمون قابل تفسیر خواهد بود. . بهترین و قابل اعتمادترین نتیجه مربوط به زمانی است که به حداکثر(۱۰۰%) فعالیت پیش‌بینی شده بدون بروز درد سینه، تنگی نفس مفرط یا تغییرات نوار قلب نایل شود و این ، حدودا به ۱۲- ۱۰ دقیقه ورزش نیاز دارد.

معهذا در هر زمان که بیمار واقعا احساس کرد قادر به ادامه ورزش نیست یا چنانچه دچار بعضی علائم بالینی نظیر درد سینه ، تنگی نفس مفرط ، سرگیجه و سردرد شدید شود، یا تغییرات غیر عادی در نوار قلب بروز کند یا فشار خون افت کند، آزمایش پیش از موعد باید  قطع ‌شود.

توجه: برخی افراد مسن یا کسانی که دردهای مفصلی و عضلانی دارندو ناتوان از انجام تست ورز شی هستند نیز افرادی که بدلیل تغییرات نوار قلب پایه امکان تفسیر تغییرات نوار قلب جدید وجود ندارد باید از روشهای دیگر مثل  اسکن رادیوایزوتوپ قلب با استرس دارویی (تست تالیوم) یا استرس اکوکاردیو گرافی  بجای ورزش روی آنها انجام گیرد. اسکن قلب و  استرس اکوکاردیو گرافی  نسبت به تست ورزش آسانتر و دقیقتر می‌باشد اما هزینه بیشتری دارد.

کاربرد تست ورزش:

در مجموع تست ورزشی آزمونی است که می‌تواند تنگی‌های عروق کرونری قلب (تنگی های تا حد بیشتر از ۶۰%) را نشان دهد و پزشک را در تصمیم‌گیری برای انجام دادن یا ندادن اقدامات تهاجمی‌تر (مانند آنژیوگرافی) راهنمایی کند. از کاربردهای دیگر این تست در مورد ارزیابی قدرت عملکردی (تحمل فعالیتهای بدنی) افرادی است که‌دچار سکته‌های قلبی شده اند یا دچار نارسایی قلبی هستند تا بتوان میزان فعالیت مجاز را برای ایشان مشخص کرد.

نوار قلب

الکتروکارديوگرام پروسه بدون دردي است که فعاليت الکتريکي قلب را ضبط مي کند. الکترودهاي فلزي کوچکي بر روي مچ دست ، قوزک پا و سينه افراد قرار داده مي شود. سيگنالهاي الکتريکي از الکترودها و از طريق سيمهايي به دستگاه نوار قلب منتقل مي شوند و اين دستگاه سيگنالها را بصورت امواج نمايش مي دهد. امواج محتلف نمايانگر نواحي متفاوتي از قلب هستند که جريان الکتريکي از آنها عبور مي کند. جريانهاي الکتريکي ماهيچه قلب را منقبض و منبسط مي کنند.

هولتر ضربان قلب

هولتر۲۴ ساعته  ریتم قلب

در مواردی که شما به نامنظمی گهگاهی ‌ضربان قلب (آریتمی) مبتلا باشید یا از تپش قلب گهگاهی شکایت دارید ولی امکان تهیه نوار قلب در زمان آریتمی نباشد (مثلا تپش قلب لحظه ای یا کوتاه مدت و در زمان های نامشخص) ، دیگر با نوار قلب نرمال در زمان بی علامت بودن بیمار خیلی کمک کننده نبوده و نرمال بودن آن دلیل بر فقدان آریتمی نیست ( هر چند گاهی در برای برخی آریتمی ها کمک کننده است مثل سندرم ولف پارکینسون و…).   در این موارد با روش هولتر ریتم ۲۴ ساعته قلب در صورت تکرار علائم، می‌توان نوع آریتمی‌را تشخیص داد. هولترریتم قلبی، دستگاه قابل حملی است که بطور مداوم  ضربان قلب را ضبط می کند

 روش عملکرد دستگاه

در این روش دستگاه ثبت کننده نوار قلب(  دستگاه یا رکوردر قبلا به اندازه ۳-۴ برابر گوشی موبایل بود ولی مدلهای جدید فقط به اندازه یک فلش مموری کوچک و در حد ۱۵ گرم وزن دارد) به کمک معمولا ۳ سیم  به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت یا طولانی تر به سینه شما متصل شده (درحالیکه شما به فعالیتهای معمول روزمره مشغول هستید) و  پس از۴۸ -۲۴ ساعت از شما باز شده و سپس  تراسه قلبی ثبت شده توسط پزشک  با نرم افزار کامپیوتری ویژه بررسی  و آنالیز خواهد شد.

هولتر فشار خون

هولتر فشار خون یک روش برای اندازه گیری و مدیریت فشار خون بالا (هایپرتانسیون) در یک دوره ۲۴ ساعته است. در فشار خون بالا فشار خون سیستولیک (بالا) ۱۴۰ یا بالاتر و فشار خون دیاستولیک (پایین) ۹۰ یا بالاتر است.

نظارت بر فشار خون‌ ، فشار خون (BP) را طی یک دوره ۲۴ ساعته در حالیکه بیمار بیدار یا خواب است، ثبت می کند. در کلینیک پزشک، دستگاه فشار خون برای اندازه گیری فشار خون مورد استفاده قرار می گیرد. معمولا یک یا دو بار در طی یک ویزیت، فشار خون گرفته می شود.

در اغلب موارد نظارت بر فشار خون متحرک، فشارخون در طول روز هر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه یک بار و در طول شب هر یک ساعت یک بار اندازه گیری می شود. ضربان قلب نیز می تواند همزمان اندازه گیری شود.

برای به دست آوردن میانگین فشار خون، می توان چندین بار فشار خون را در طول دوره ۲۴ ساعته محاسبه کرد.تغییرات فشار خون و ضربان قلب، الگوی توزیع فشارخون و سایر آمارها نیز می تواند محاسبه شود.

چرا هولتر  ۲۴ ساعته فشارخون انجام می شود؟

نظارت بر فشارخون، اطلاعات بیشتری در مورد ارتباط تغییرات فشارخون فرد با فعالیت های روزانه و الگوهای خواب را می دهد.

برای اکثر افراد، فشارخون سیستولیک در طول خواب حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد کاهش می یابد. با این حال، در برخی افراد ممکن است فشارخون در طول خواب کاهش نیافته و حتی ممکن است افزایش یابد.

هولتر فشار خون می تواند نوسانات غیر طبیعی فشارخون را تشخیص دهد زمانیکه فشارخون فقط در مطب پزشک بررسی می شود و تشخیص داده نمی شود. این یک روش بسیار مفید برای تشخیص فشارخون روپوش سفید ، فشار خون masked و فشار خون پایدار است:

– فشارخون روپوش سفید (white coat hypertension):

برخی از افرادی که داروهای کاهنده فشارخون مصرف نمی کنند (داروهای ضد فشار خون)، فشارخون بالا در مطب پزشک برای آنها اندازه گیری می شود که تحت عنوان “فشار خون روپوش سفید” شناخته می شود. فشارخون روپوش سفید می تواند منجر به تشخیص اشتباه در بیماران با فشار خون نرمال شود. فشارخون روپوش سفید در ۱۵-۳۰% بیماران با فشارخون بالا مشاهده شده است. هنگامی که نظارت متحرک نتایج را در محدوده طبیعی خارج از مطب پزشک نشان می دهد، بیماران معمولا نیازی به مصرف داروهای ضد فشار خون ندارند.

پوست